روايت رئيس پژوهشکده نجوم IPM از فسيل هاي کهکشاني و کوتوله هاي فضايي

رئيس پژوهشکده نجوم پژوهشگاه دانش هاي بنيادي(IPM) از انجام مطالعاتي روي کهکشان هاي بيضي گون شامل بيضي گون هاي غول، متعارف و کوتوله در پژوهشکده نجوم خبر داد و با معرفي گروه هاي کهکشاني فسيل گفت: شيوه تشکيل اين کهکشان ها را در پژوهش هاي خود بررسي کرده است.دکتر حبيب خسروشاهي با بيان اين مطلب در نشست علمي که با حضور جمعي از استادان و دانشجويان نجوم و فيزيک در پژوهشکده نجوم پژوهشگاه دانش هاي بنيادي برگزار شد اظهار داشت: با شناختي که ما به دست آورديم يکسري نظريه ها را معرفي کرده ايم و بر اين مبنا تعداد قابل توجهي رصد نيز انجام داده ايم.به گفته خسروشاهي، شيوه کار انجام شده مقايسه مدل هاي مختلف تشکيل کهکشان ها با رصد است و در اين ارتباط هم رصدهاي زميني و فضايي در طول موج هاي مختلف و هم شبيه سازي هاي کيهان شناسي در مقياس بزرگ اهميت کليدي دارند.به گزارش ايسنا، کهکشان بيضي گون غول در مرکز تابش عظيم پرتوهاي ايکس به وسعت ۳ ميليون سال نوري پس از بلعيدن تعدادي کهکشان درخشان ديگر در اين مجموعه کهکشاني تابندگي حدود ۵۰۰ ميليارد برابر خورشيد دارد. اين گروه کهکشاني در فاصله 1.5 ميليارد سال نوري از ما قرار دارد.اين کيهان شناس در معرفي گروه هاي کهکشاني فسيل و شيوه تشکيل اين کهکشان ها در شبيه سازي ها و پژوهش هاي خود اظهار داشت: فسيل ها گونه اي از گروه کهکشاني ها هستند که تشکيل آن ها چند ميليارد سال پيش تر از گروه هاي کهکشاني معمولي اتفاق افتاده است. در اين گروه ها، کهکشان ها به دليل اصطکاک ديناميکي توسط کهکشان هاي مرکزي و پرجرم بلعيده مي شوند و تبديل به يک کهکشان پرجرم(غول) مي شوند به نحوي که در اطراف آن ها اثري از کهکشان هاي درخشان يافت نمي شود.چنين فرآيندي بايد در دل ماده تاريک صورت گيرد و اين يکي از روش هاي غيرمستقيم آشکارسازي ماده تاريک است. دکتر حبيب خسروشاهي با بيان تاريخچه اي از مطالعه کهکشان ها گفت: در ابتداي قرن بيستم کهکشان تنها به کهکشان راه شيري اطلاق مي شد و تنها ستاره ها، سياره ها، دنباله دارها و اجسامي به نام سحابي را مي شناختند.وي افزود: در قرن ۱۸ «مسيه » منجم فرانسوي که روي دنباله دارها مطالعه مي کرد به طور اتفاقي مراکز نوراني پخش شده اي در آسمان مشاهده کرد که به ستاره ها و سياره ها شباهتي نداشت. مسيه براي آنکه اين اجرام با ستاره هاي دنباله دار اشتباه گرفته نشود آن ها را نام گذاري کرد و اولين کاتالوگ سحابي ها را ارائه کرد که اجرامي چون M47,M45 و جرم هاي ديگر که بعدها به آنها «اجرام مسيه» اطلاق شد، درآن کاتالوگ جاي داشت. رئيس پژوهشکده نجوم پژوهشگاه دانش هاي بنيادي (IPM) با تبيين آخرين يافته هاي مطالعاتي درباره کهکشان ها و سيستم هاي کهکشاني گفت: تمام کهکشان‌ها از مجموعه اي از روابط مقياسي تبعيت مي کنند، به خصوص کهکشان هايي که جمعيت ستاره هاي آن ها مشابه است.به همين دليل کهکشان ها نمي توانند ريخت، درخشندگي و جرم دلخواه داشته باشند و درخشندگي آن ها تابعي از جرمشان است.به گفته وي کهکشان ها در ستاره زايي، شناخت ستاره ها و شناخت هندسي عالم و تحول آن بسيار سهيم بوده اند، ضمن اينکه کهکشان ها در مسئله ماده تاريک و مطالعه انرژي تاريک نيز نقش برجسته اي داشته اند.به عقيده وي تنها يک مشاهده مستقل از کهکشان ها در مقياس کيهاني وجود دارد و آن تابش زمينه کيهاني است.وي درباره دسته بندي کهکشان ها افزود: طبق دسته بندي هابل که با توجه به شکل ظاهري است کهکشان ها به سه دسته کهکشان هاي بيضي گون، کهکشان هاي مارپيچي و کهکشان هاي بي قاعده که اشکال ناهمگون و غير متعارف دارند، دسته بندي مي شوند.وي ادامه داد: موضوع مطالعات ما در اين پژوهشکده کهکشان هاي بيضي گون شامل بيضي گون هاي غول، متعارف و کوتوله است. کهکشان هاي بيضي گون غول بسيار مهم هستند و حدود دو سوم ماده درخشان ستاره اي در اين کهکشان هاي غول جمع شده اند. ستاره ها در يک فرآيند غير اتلافي در کنار هم قرار مي گيرند و هر کدام مسير حرکت خودشان را دارند و با هم برخورد نمي کنند. برعکس در کهکشان هاي مارپيچي قبل از اينکه ستاره فرصت تشکيل پيدا کند، گاز سرد به دليل دوران اوليه ديسک سردي را تشکيل مي دهد و فرآيند ستاره زايي در اين ديسک ها ادامه مي يابد.